Overprikkeling bij honden, is jouw hond ook zo druk?

Tijdens onze werkzaamheden komen wij zéér regelmatig in aanraking met overprikkeling bij honden. Overprikkeling kan zorgen dat een hond (in  lichte of in ergere mate) ongewenst gedrag kan laten zien. 
Heel vaak weten de baasjes niet dat hun hond last heeft van overprikkeling en dat dit de reden is voor het(ongewenste) gedrag. Omdat het zo ontzettend vaak voorkomt en er zo weinig aandacht voor is, leek het mij verstandig om een blog hierover te wijden.

Om te starten: welke prikkels zorgen overprikkeling?
Overprikkeling kan komen door een overvloed aan prikkels. Prikkels nemen wij( en dus ook honden) onbewust en bewust waar. Je hebt prikkels in de vorm van geluiden, geuren, dieren, soorten ondergrond, invloed van licht,  aanrakingen,stilstaande en bewegende objecten, de lijn, halsband of tuig,  lichamelijk ongemak, sfeer en stemming, nieuwe indrukken of nieuwe oefeningen tijdens de training, communicatie, noem het maar op en je vangt er prikkels voor op. Prikkels zijn overal en worden, hoe klein ook, constant aangeboden. Voor ons als mens zijn sommige prikkels heel makkelijk te verwerken, maar honden kunnen hier moeite mee hebben. 

Positieve en negatieve stress
Stress kan ook een oorzaak zijn voor overprikkeling. Je hebt twee verschillende soorten stress: de negatieve stress en de positieve stress. Zo kan een hond een behendigheidparcours ontzettend leuk vinden en alsnog een stresshormoon aanmaken. Het lichaam maakt geen verschil tussen negatieve of positieve stress, het zorgt beiden voor een lichamelijke reactie waarbij hormonen een belangrijke rol spelen. Deze hormonen stapelen zich bij elk stressvol moment zich op. Deze stresshormonen hebben onder andere een negatieve impact op de manier waarop hersenen met prikkels omgaan. Prikkels(ook hele vertrouwde prikkels) kunnen hierdoor harder aankomen.  Gelukkig kan het lichaam een teveel aan stresshormonen voorkomen.

Stress en prikkels verwerken
Zoals je al kon lezen, kan het lichaam prima omgaan met een beetje stress en de dagelijkse prikkels. Echter moet een hond hier wel voor rusten en slapen. Het duurt 48 uur om de hormonen uit het lichaam te verwijderen. Rust na een wandeling, training, spelletje, een heel blij moment of juist een spannend moment, is dus ontzettend belangrijk. 
Tip: Let tijdens een wandeling eens op de stresssignalen van jouw hond.  Stresssignalen gaan heel snel, dus neem de tijd om de signalen te leren herkennen

Hoe herken je overprikkeling?

– je hond reageert op voorbijgangers, fietsers, andere honden of wat er ook maar in zicht komt
– Wilt alles wat voorbij komt in de gaten houden
– je hond hapt in de lijn of in jou. (jouw jas, kuiten, hand of broekpijp)
– je hond ligt het grotendeels van de dag niet.  Hij drentelt door het huis en achter je aan
– Onrustig, kan moeilijk even op de plaats blijven liggen. 
– lijkt veel energie te hebben of lijkt onvermoeibaar
– is na een stukje fietsen of lopen nog steeds even druk of  nog wel drukker
– De hond blaft 
– hond kan angstiger, onzekerder gedrag vertonen wat kan leiden tot agressie 
– meer drinken
– opspringen
– rijden (op andere dieren, mensen, kleedjes, knuffeltjes of op elk ander object)
– Sloopgedrag/kauwen/bijten. Dit kan op spullen zijn, maar ook bijvoorbeeld aan zijn eigen pootjes. 
– onzindelijkheid
– in de lijn rennen of stuiteren aan de lijn
– veel rennen/sprinten tijdens het loslopen
– het verliezen van omgevingsbewustzijn ( zo hard rennen en daardoor (bijna) tegen andere dieren/mensen/objecten aanrennen)
– geen aandacht voor de eigenaar of juist aanhankelijker worden en aandacht vragen
– weinig concentratie
– Je denkt over je hond: ” wat doet je toch vervelend” of ” wat ben je nu weer aan het klieren” 
– gaat lijken op een kind dat heel moe is. 
– najagen van voorbijgangers of eigen staart 
– het vertonen van stresssignalen (krabben, hijgen, tongelen, en ga maar door). 

Let op; je hoeft niet elk signaal bij jouw hond te zien. 1 of meerdere signalen kan al een duidelijk teken zijn. 

Voorkomen van overprikkeling

Wanneer een hond overprikkelt is, denken mensen heel vaak dat de hond te weinig heeft gedaan. Soms is het ook lastig om ongewenst gedrag te linken aan overprikkeling. Maar bedenk jij maar eens hoe je zou reageren als je de helft van het aantal uren dat je nodig hebt, slaapt per nacht. Na 1 nacht minder slaap ben je al waarschijnlijk prikkelbaar. Mij wil je niet kennen als ik 2 a 3 nachten niet slaap. Je bent jezelf niet meer. Dit is bij honden net zo.  Overprikkeling komt bij meerdere dagen te weinig slaap natuurlijk sneller aan de orde. Maar ook binnen een kort moment kan het ontstaan. Het trainingsveld is hier een goed voorbeeld van.

De belangrijkste en eerste stap is de hond zijn/haar rust gunnen. Slaap en rust is zo ontzettend belangrijk voor honden!
Honden hebben veel meer slaap nodig dan dat wij denken. Ik ken honden die met 21 uur rust/slaap per dag pas ontspannen zijn, andere honden hebben nog meer nodig of misschien wel minder. Dit is per hond en bijhorende leeftijd verschillend. Niet alleen per hond zijn de uren verschillend, ook per dag. Heb je een drukke dag gehad, heb je nieuwe dingen gedaan,  misschien ben jij wel emotioneel? Verzin het maar, alles kan die extra prikkel zijn. En dan heeft jouw hond meer slaap en rust nodig om bij te komen.

Herken jij 1 of meerdere bovenstaande  punten bij jouw hond? Dan kan het heel erg goed zijn dat  jouw hond meer behoefte heeft aan rust en slaap. 
Je kan dit thuis uitproberen en kijken of je verschil ziet. 

Wil je begeleiding om overprikkeling te verhelpen of te voorkomen? Neem dan contact met mij op.